Hoe schrijf je een prentenboek? In dit blog geef ik je de negen belangrijkste lessen die ik leerde toen ik mijn eerste prentenboek schreef.
Wil je weten hoe je een kinderboek schrijft? Lees mijn blog Hoe schrijf je een kinderboek?
Dit blog bevat affiliate-links. Dat betekent dat ik een kleine vergoeding krijg als je iets koopt via de links op deze pagina.
Toen ik een paar jaar geleden besloot dat ik een prentenboek wilde schrijven, trok ik me nergens wat van aan. Ik had al jaren geen prentenboek meer gelezen, maar dat maakte niet uit. Ik schreef voor het kind in mezelf. Ik was een autonoom kunstenaar. Ik schreef een paar verhalen en stuurde ze naar verschillende uitgevers.
Na enkele maanden kwamen de afwijzingsbrieven in bosjes binnen. ‘Helaas past uw werk niet in ons fonds.’ En: ‘Wij zien helaas geen mogelijkheid uw verhaal uit te geven.’
Was ik de nieuwe Van Gogh? De onbegrepen kunstenaar, het miskende genie? Of deed ik gewoon iets fout? Ik besloot het uit te zoeken. Een half jaar lang haalde ik iedere week een hele tas prentenboeken uit de bibliotheek. Ik las en analyseerde ze zorgvuldig met maar een vraag: Hoe schrijf je een prentenboek?
In dit blog geef ik je de negen belangrijkste lessen die ik leerde; ik hoop dat je er wat mee kunt.
Een goed verhaal, hoe eenvoudig ook, heeft een probleem nodig. Bedenk een probleem dat aansluit bij de belevingswereld van je lezers. Een mol die wil weten wie er op zijn kop heeft gepoept. Een muis die niet opgegeten wil worden. Een jongen die niet kan slapen omdat hij enge geluiden hoort.
Een prentenboek heeft altijd maar een verhaallijn, verteld in een helder ritme. De mol bezoekt verschillende dieren om er achter te komen wie er op zijn kop heeft gepoept. De muis in de Gruffalo is zijn vijanden telkens te slim af. En een familie overwint tijdens de berenjacht steeds weer nieuwe obstakels. Dit alles in een helder en eenvoudig ritme.
Je ziet die ontwikkeling in bijna alle prentenboeken. De hoofdpersoon maakt een reis of gaat anderszins op zoek naar de oplossing van zijn probleem. Hij ontmoet verschillende personages en ondergaat een aantal beproevingen. De oplossing is er steeds niet, tot hij op het laatst vindt wat hij zoekt. Want een prentenboek loopt natuurlijk altijd goed af.
Mijn eerste prentenboek De kusjeskrokodil ontstond vanuit een enkel woord: kusjeskrokodil. Vervolgens bedacht ik er nog vijf dieren bij. Allemaal kregen ze een functie in het bedtijdritueel. Voorlezen, knuffelen, kusje, slaapliedje, toedekken en… een mooie droom. Zo liet ik mijn hoofdpersoon een zoektocht afleggen door zijn kamer, waarin hij telkens vriendschap sluit met de enge dieren die hij tegenkomt.
Hoe mooi je woorden ook zijn, het draait in een prentenboek om de prenten. Een gemiddeld prentenverhaal beslaat ongeveer 24 bladzijden. Dat zijn 12 spreads, 12 grote prenten.
Deel je verhaal daarom op in 10 tot 15 stappen en bedenk bij iedere stap een passend beeld. Als je voor een nieuwe spread geen nieuw beeld kunt bedenken, zit er waarschijnlijk te weinig voortgang in je verhaal. Ga na hoe je je verhaal kunt versnellen of voeg twee stappen samen.
Of je nu een roman schrijft of een weblog. Passieve zinnen zijn voor een schrijver not done. En in een prentenboek zijn ze al helemaal taboe. Vergelijk de volgende zinnen:
Passief: Konijn werd door alle dieren geknuffeld.
Actief: Alle dieren gaven konijn een knuffel.
In een actieve zin staat het onderwerp (de handelende instantie) voorop.
Passief: Er werd die avond flink gefeest (door de dieren).
Actief: De dieren vierden die avond flink feest.
Probeer je zinnen helder te houden. Gebruik zo min mogelijk woorden. Voltooide tijd mag wel, maar alleen als het echt nodig is.
Schrijf niet: Tim had al uren wakker gelegen.
Maar: Tim lag al uren wakker. Of nog beter: Tim kon niet slapen.
Ik heb communicatie gestudeerd en daarbij heb ik heel bondig leren formuleren. Een boek waar ik tijdens mijn opleiding veel aan heb gehad is Schrijven met effect van Mariet Hermans. Het is een echte aanrader, want het leert je echt effectief te formuleren.
Een prentenboek is een voorleesboek. Een verhaal dat moet klinken. Zorg daarom voor muzikale taal. Je publiek zal dat absoluut waarderen. Wissel korte en lange zinnen af. Gebruik rijm, alliteratie en wees je bewust van de enorme kracht van halfrijm. Lees je zinnen hardop aan jezelf voor. Hoe klinkt het? Waar hapert het? Schrijf en herschrijf net zo lang tot het perfect klinkt.
Humor is het belangrijkste instrument van een kinderboekenschrijver. Houd er alleen wel rekening mee dat een kind van 4 totaal andere humor heeft dan jij. Mijn held was vroeger Ome Willem. ‘Wie heeft er hier zin in een broodje poep?’ Dat vond ik toen net zo leuk als ik de grappen van Hans Teeuwen nu vind.
Natuurlijk hoef je niet altijd toe te geven aan de anaal gefixeerde humor van je lezers. Onderbroekenlol doet het goed, maar het is ook makkelijk scoren. Waar het om gaat is dat je ontregelt. Dat je hun wereld op z’n kop zet. Dat kan met een wolf die bang is voor vlinders. Of een krachtpatser met een snotje in zijn neus.
Ik weet nog dat ik als jongen van vijf enorm moest lachen om Jan Willem (Het boek van Jan Willem, van Anne de Vries). Op de eerste bladzijde maakte de held zijn familie wakker met de woorden: ‘Opstaan luilakken, het is al 100 uur.’ Het kon niet, het was absurd en overdreven en daarom vond ik het leuk.
Kleuters hebben een heel andere belevingswereld dan volwassenen. Hun wereld is magisch. De grenzen tussen realiteit en fantasie zijn soms dun. Ze kunnen vaak nog geen logische verbanden leggen. Abstracte begrippen vinden ze moeilijk en ze nemen veel dingen letterlijk.
Toen ik in De grootste, de gevaarlijkste moest uitleggen hoe zwaar een olifant is, schreef ik daarom niet: Een olifant weegt 5200 kilo.
Maar: Een olifant weegt net zo veel als vijfenzestig vaders op een hoop. Kinderen vinden dat ook nog eens ontzettend grappig.
Zelf herinner ik me veel gebeurtenissen uit mijn kleutertijd nog als de dag van gister. Daar heb ik als kinderboekenschrijver mooi mazzel mee. Ik beschouw dat als een enorme rijkdom. Misschien schrijf ik hier later nog eens een blog over.
Houd de tekst beperkt. Hoe minder hoe beter. 75 woorden per bladzijde of spread is netjes, 50 is subliem.
Gebruik de functie Woorden tellen in Word om te zien hoeveel woorden je gebruikt. (Die functie is er niet voor niets!) Je zult zien dat je al gauw meer woorden nodig hebt dan je denkt. Gelukkig kan je door slim te formuleren veel woorden schrappen (zie tip 4). En onthoud: een beeld zegt meer dan duizend woorden.
Een goed prentenboek is natuurlijk niet in regels te vatten. Vergeet daarom alle tips die ik je gaf en begin gewoon met schrijven. Verras jezelf, verras je lezer met jouw eigen unieke verhaal.
Tien tips is mooier dan negen. Helaas kon ik er niet meer verzinnen. Weet iemand de tiende? Laat dan zeker je reactie achter!
Reacties (115)
Volop gesmuld van deze blog !
Er groeit een geweldig idee in mijn hoofd.
Ik ben wel heel benieuwd naar de tijdspanne van idee tot prentenboek op de schoot?
Wat leuk! Bij Aapje Oeps 16 jaar. 🙂 Maar dat manuscript heeft lang in de la gelegen. Ik begon met herschrijven in juni 2022. September leverde ik het in. Ik heb er niet dagelijks aan gewerkt, maar deed het tussendoor. December hadden we een illustrator. Juli 2023 drukproeven. November 2023 in de winkel. Dat is nog best een lang traject.
Beste Jozua,
Hartelijk dank voor de tips. Ik ben zelf moeder van 2 kleintjes en loop er tegenaan dat er nauwelijks boeken zijn met als thuissituatie 2 moeders. Nu heb ik het plan gevat om hier wat voor te schrijven. Bij een uitgever aankloppen is bij een boek voor het grote publiek al lastig, maar ik vermoed dat een afwijkende leefstijl hier niet aan bijdraagt, want: minder afname. Nu ben ik benieuwd wat jij hierover denkt: Weet jij of er uitgevers zijn die interesse hebben in deze thematiek of is het handiger om dit in eigen beheer uit te brengen en zelf naar gespecialiseerde boekhandels te stappen?
Ik hoor graag jouw visie.
Met vriendelijke groet,
Wendy
Hallo Wendy, Wat leuk dat je een boek schrijft! Ik denk dat grote uitgevers graag boeken uitgeven over dit soort thema’s. Er is namelijk grote behoefte aan boeken rond het thema diversiteit. Neem alleen al het thema van de afgelopen kinderboekenweek: Bij mij thuis, waarbij de nadruk lag op bijzondere thuissituaties. Je hoeft je over je dit onderwerp dus absoluut geen zorgen te maken. Er zijn ook genoeg ‘gewone’ ouders die hun kinderen progressief en dus ruimdenkend willen opvoeden. Dus het boek zal niet alleen interessant zijn voor kinderen die in zo’n situatie zitten. Succes met je boek!
hallo mensen,
leuke tips dit ga ik zeker gebruiken.
Oke! Naar welk mail adres kan ik mailen?
Kijk bij contact. Maar ik heb je al gemaild!
Hallo meneer Jozua, ik zit op de middelbare school en doe als project dat ik een peuterboek schrijf. Zou jij me kunnen helpen?
Hallo Caatje, Ik doe helaas geen manuscriptbegeleiding. Als je echt specifieke vragen hebt, kun je ze wel mailen. En anders hoop ik dat je iets hebt aan de tips op deze pagina.
Hi Jozua, dank voor je tips. Ik ben met mijn eerste prentenboek bezig, alle illustraties heb ik zelf gemaakt. Ik dacht erover om het bij KDP Amazon uit te geven? Enig ervaring hiermee? Groetjes Carla
Hallo Carla, Wat leuk! Ik heb geen ervaring met KDP Amazon. Misschien kun je deze vraag stellen bij Schrijven Online?
Hoi Jozua, duidelijke uitleg hoor. Tip 10 heb vooral plezier in schrijven. Ik ben bijna klaar met een cursus kinderverhalen schrijven. Daarvoor heb ik een cursus illustreren gedaan. veel van wat je zegt komt daarin aanbod. mijn grootste wens om zelf een boek uit te geven. hoe kan ik dit het beste zelf doen?
Hallo Ans, Er zijn verschillende manieren. Je kunt het zelf doen of met een uitgever. Laat je het door een uitgever doen, dan zijn er weer verschillende soorten uitgevers. Sommige drukken een grote oplage en zorgen dat ze in de winkels terecht komen (reguliere uitgevers) andere zetten ze alleen klaar en printen ze per stuk zodra iemand er een bestelt (POD uitgevers). Dat laatste is leuk als je geen reguliere uitgever kunt vinden. De drempel ligt ook veel lager, want de uitgever loopt zelf geen risico. De kans op succes is wel gering. Daarom heb ik bewust gekozen voor een reguliere uitgever. Maar het was niet makkelijk er een te vinden.
Dag Jozua! Ik ben momenteel bezig aan een eigen prentenboek en heb moeite om mijn vage ideeën van tekeningen in realiteit om te zetten. Heb je tips?
Hallo Nore, Ik heb helaas niet zoveel verstand van illustreren. Ik denk dat je met deze vraag beter bij een illustrator kunt zijn.
Wat een handige tips! Ik ben erg benieuwd hoe je aan goede illustraties komt bij je teksten. Zijn daar ook nog tips voor?
Groet Iris
Hallo Iris, Als je je werk wilt onderbrengen bij een reguliere uitgever, zou ik het zonder illustraties insturen. Ze kijken toch puur naar de tekst en of dat goed genoeg is. Willen ze het uitgeven, dan zoeken ze samen met jou een illustrator die dan ook royalties ontvangt. Zo is het bij mij ook gegaan. Wil je het in eigen beheer uitbrengen, dan zul je zelf op zoek moeten gaan. Je kunt dan op websites als Schrijver zoekt illustrator een iemand zoeken. Er zijn vast nog meer van dit soort sites. Succes!
Dankjewel, Jozua!
Hallo, ik maak voor school een prentenboek en ik wil graag tips. Het boek gaat over Kokie, het kokamschaap. Dat is een schaap dat van kleur kan veranderen en vlekken heeft en een hoofd en staart heeft van een hond.
Heb jij nog tips?
Groet Eva
Hallo Eva,
Wat leuk om te horen. Je idee klinkt grappig. Mijn tip is: zorg dat er een probleem in zit. Het schaap moet een probleem hebben en dat willen oplossen. Of iemand anders moet een probleem hebben met dat schaap. Dat noem je conflict. Als je dat toevoegt ontstaat vanzelf een spannend verhaal. Zet hem op!
Hoi!
Ik zoek tips. Ik wil erg graag mijn prentenboek in fysieke winkels hebben liggen. Ik werk op dit moment in de kinderopvang en ben erg bang dat de verhaallijnen die ik in mijn hoofd heb, komen door de vele boekjes die ik (voor) lees op mijn werk. Hoe zorg je ervoor dat je niet (per ongeluk) plagiaat pleegt?
Verder heb ik veel aan je tips, bedankt
Hallo Krista,
Dat is een lastige vraag. Meestal weet ik zelf al gauw of ik iets ergens heb gelezen of niet. En anders gebruik ik wel eens Google. Toen ik De Kusjeskrokodil had bedacht, zocht ik op dit woord via Google. Ik wist vrijwel zeker dat ik zo’n boek nog nooit had gelezen, maar ik wilde zeker weten dat ik niet per ongeluk iets schreef dat al bestond. Ik vond niets. Je kunt bij Google trouwens ook boeken doorzoeken. Of de database ook prentenboeken bevat, weet ik niet, maar op die manier kun je wel achterhalen of iets al bestaat of niet. En als je dan ook niets vindt op de sites van webwinkels en in de database van de Koninklijke Bibliotheek, dan mag je toch aannemen dat het niet bestaat. Ik moet er wel bij zeggen dat je op deze manier alleen kunt controleren op bepaalde woorden of titels. Met verhaallijnen is het lastiger. Die vind je niet zo makkelijk met een zoekopdracht. Maar soms kan het wel eens zijn dat je twijfelt of je iets ergens hebt gelezen en dan kun je het boek proberen te achterhalen en het nog eens lezen om te zien over het veel overeenkomsten vertoont met je eigen werk. Ik hoop dat ik je hiermee heb kunnen helpen. Succes!
Dag Jozua
In mijn jonge leven heb ik al veel verhaaltjes in mijn hoofd verzonnen. Ook veel ervan neergepend maar nooit afgemaakt. Ik weet gewoon niet met welk verhaal te beginnen, dus stel ik het hele schrijfproces uit… Mijn allergrootste droom is om één van mijn kinder/prentenboeken in de winkelrekken te zien 🙂
Heb jij tips?
Raad je aan om eerst klein te beginnen in de vorm van een prentenboek en later een kinderboek?
Hoe was dat bij jou bij jouw eerste prentenboek?
Alvast bedankt
Hallo Jessica,
Leuk dat je reageert. Ik heb er destijds bewust voor gekozen om met een prentenboek te beginnen. Dat leek me overzichtelijker en makkelijker. Ik dacht: Als ik dan eenmaal een uitgever heb, kan ik die daarna nog om adviezen vragen voor een eventueel jeugdboek. Bij mij pakte dat goed uit, want ik vond na een aantal pogingen een uitgever voor mijn eerste prentenboek en werkte van daaruit verder aan een jeugdboek. Toch denk ik niet dat dit voor iedereen een goede weg is. Prentenboeken zijn niet makkelijker dan jeugdboeken, ontdekte ik pas later. Het is een vak apart en als jij een echte jeugdboekenschrijver bent en je begint met een prentenboek, dan kan het zijn dat je vastloopt omdat de vorm je gewoon niet ligt. Kijk dus vooral naar wat bij je past, waar je goed in bent, waar je interesse ligt. Denk vanuit wat jij als schrijver te vertellen hebt.
Verder heb ik er bewust voor gekozen om alleen met ‘echte’ reguliere uitgevers te werken. Als je je boeken zelf uitgeeft of via een print-on-demand uitgeverij (POD), is de kans groot dat je boeken nooit in de boekhandels belanden. Bij POD-uitgeverijen ligt de lat heel laag (ze geven bijna alles uit wat ze aangeboden krijgen) en omdat de kwaliteit van hun fonds daardoor heel wisselend is, laten veel boekhandelaren dit soort uitgeverijen links liggen. Voor de POD-uitgever maakt het niet uit dat hun boeken niet in de echte winkels belanden. Zij printen je boek per stuk en sturen hem naar degene die hem (online) bestelt. Zij lopen dus geen enkel risico. En omdat ze op deze manier belachelijk veel boeken ‘uitgeven’ en bij al die boeken een klein beetje winst pakken, verdienen ze goed. Als auteur heb je daar natuurlijk niets aan. Je hebt veel meer aan een uitgever die fors in jou durft te investeren omdat hij jouw werk zo goed vindt, dan aan iemand die alles wel best vindt omdat hij denkt dat jouw moeder het boek toch wel koopt. Een reguliere uitgever kiest zijn boeken met zorg en daardoor geniet hij vertrouwen bij de boekhandel. De reguliere uitgever werkt met hogere oplages en heeft vertegenwoordigers die je boek actief bij de winkels onder de aandacht brengen. Nadeel is wel dat de lat bij deze uitgevers erg hoog ligt en de kans groot is dat je afgewezen wordt. De POD-uitgever maakt hier handig gebruik van. ‘Wij nemen jou wel serieus,’ zeggen ze. Maar ze geven gewoon (bijna) alles uit. Je moet het echt heel bont maken wil je daar geen contract krijgen. Daarom zeg ik: wil je in de winkels liggen, wil je echt doorbreken als schrijver, mik dan op de reguliere markt. Schrijf je echter alleen voor vrienden en familie, dan zou ik voor POD gaan.
Veel succes!
Wat als je illustreert en schrijft? Weet je dan een goede plaats om een prentenboek zelf uit te geven?
Hallo Gwen, Als je illustreert en schrijft kun je je boek overal uitgeven. Je kunt kiezen voor een reguliere uitgever die alles voor je regelt of het in eigen beheer doen. Bij een reguliere uitgever moet de uitgever je werk natuurlijk wel goedkeuren. De kans dat je meteen een uitgever vindt is niet zo groot en je zult veel doorzettingsvermogen moeten hebben. Geef je het zelf uit, dan kun je terecht bij een heleboel POD-uitgevers. Zoek daar maar eens op via Google, dan kom je een heleboel voorbeelden tegen. Succes!
Dank je wel voor de tips! In september begin ik met de jaarcursus Kinderboek maken bij de MK24 in Amsterdam. Het enige wat je daarvoor bij aanvang moet meenemen is een verhaallijn, zodoende kwam ik op deze website terecht.
Hieronder de link van de cursus:
hoi!!!
Hoi Koen!
Ik heb 1000ende kinderkaarten een verzameling 1918 /1935 waar je U tegen zegt . De auteursrechten zijn na 70 jaar verlopen. Je zou kunnen kiezen waar en hoe deze illustraties in jouw verhaal passen.
Tip 10: help! waar vind ik een illustrator? Schrijven vind ik heel erg leuk, maar haal ik een illustrator vandaan?
Bedankt voor alle tips! Precies wat ik nodig heb. En dus een illustrator!
Groeten,
Aréke van Gent
Hoi Aréke,
Dank voor je suggestie. Dat is een goede! Wil je bij een reguliere uitgever uitgeven, dan hoef je zelf niet voor een illustrator te zorgen. Je stuurt je manuscript in en als de uitgever het ziet zitten, zoeken ze samen met jou een illustrator uit hun bestand. Je kunt dan ook werken met bekende namen. Wil je je boek in eigen beheer uitgeven dan zou je eens kunnen kijken bij de volgende websites: Schrijver zoekt illustrator, Illustratie in Nederland en Illustrator-info. Veel succes!
Groet,
Jozua
Ooit op een vakantie in het verre Nederland, was er een papa die de “voor het slapen gaan” boeken vergeten was. “dan verzin je zelf toch iets, Papa” was het antwoord van de 4-jarige zoon. Zo gezegd, zo gedaan en ons verhaal van “Ik Zag 3 Beren” was geboren, collega’s op het werk luisterden aandachtig en ik dacht…hier zit meer in…ik ben het verhaal momenteel aan het uitschrijven, een collega gaat de illustraties maken en dan komt de 1e druk er aan…als ik een goedkope maar goede drukkerij kan vinden…deze tips zijn ERG handig geweest, daarvoor dank!
Hoi Jeroen, Wat leuk om te horen! Veel succes!
Bedankt voor de tips
Na veel verhalen over de wereld om mij heen, ben ik gestart met De Verhalen van Mijnheer Jack en Mijnheer Krekel. Een project dat zomaar op mijn weg kwam na een ontmoeting met Jack een vierharig knulletje dat bujna op een sprinkhaan ging staan. Verhaal 1 geboren en de rest komt vanzelf…
Tot nu toe zet ik ze op FB en ze hebben ook een eigen site.
Waar kan ik een voorleesboek het beste laten drukken?
Wat is schrijven gewoon leuk om te doen!
Hoi Vera,
Wat leuk dat je schrijft! Ik denk dat je op zoek moet naar een uitgever voor uitgave in eigen beheer. Dat is nl. de kortste weg. Ik heb hieronder net al een vraag over beantwoord. Veel succes!
Hee ik ben al jaren bezig aan een prentenboek en het is nu bijna zo ver “klaar” en ik heb alle spreads ook visueel al in m’n hoofd zitten. Maar ik lees hieronder dus zonder illu aanleveren. Ben gewoon benieuwd wat kost het om dit zo in gang te zetten.
Ik dacht eerst ik zoek zelf iemand die kan tekenen en dan druk ik het zelf en breng t aan dr man. Maar wat kost het om zo bij een uitgever evt dit te doen met n illustrator en alles? En kunnen “wij niet schrijvers” wel in contact komen daarmee en evt laten leiden tot de druk van het boek?
Hoi Michelle,
Gefeliciteerd met je prentenboek. Wat fijn dat het nu klaar is. Er zijn twee opties: 1. Het zelf in eigen beheer uitgeven. Of 2. Het boek aan een uitgever aanbieden. Als je kiest voor optie 1. moet je zelf voor een illustrator zorgen en zelf een uitgever kiezen. Je kunt via Google informatie hierover vinden. Er zijn nl. een heleboel eigen beheer uitgevers die je hierbij kunnen helpen. Wil je dat je boek echt in de boekhandel komt, dan kun je het beste kiezen voor een reguliere uitgever. Deze uitgevers zijn veel strenger en ze geven niet zomaar iets uit, maar als ze het doen, betalen ze alles en regelen ze ook alles voor je. Je krijgt dan een percentage van de winst. Hier vind je een aantal reguliere uitgevers, maar er zijn er meer. Ga maar eens naar de bibliotheek of een boekwinkel. Kijk op het omslag van het boek, daar zie je een logo en meestal ook een naam van een uitgever. Je kunt het beste een uitgever kiezen die het soort boeken uitgeeft dat je zelf ook schrijft. Ik hoop dat ik je hiermee een beetje heb kunnen helpen. Veel succes!
Uw tips zijn buitengewoon nuttig, gul gegeven en eerlijk aangereikt om anderen voort te helpen. Subliem!
oude schooljuf, 83 jr.
Dankuwel. Erg leuk dat u reageert!
Heel gul van je om deze waardevolle tips te delen om zo andere liefhebbers van schrijven op weg te helpen. Dank hiervoor.
Hoe bepaal je uiteindelijk voor welke leeftijdscategorie het prentenboek geschikt is? Zijn hier maatstaven voor of bedenkt de uitgever zelf welke categorie het meest passend is bij het verhaal?
Over een paar dagen komt je nieuwe boek uit, leuk! Spannend!
Alvast bedankt.
Dankjewel, Danielle, graag gedaan.
leuke site ik moet een prentenboek maken en dit heeft me echt geholpen
Dankjewel, Rens. Leuk om te horen!
Hi!
Wat een goeie tips, ik heb net een prentenboek geschreven en morgen ontvang ik de proefdruk.
Superspannend en nu, nog voor ik hem af heb, heb ik al weer een nieuw idee.
Maar eerst maar eens kijken hoe het deze zal vergaan!
Hoi Tamara, Wat leuk en spannend. Veel succes! 🙂
Dag Jozua!
Ik heb twee leuke personages bedacht voor een prentenboek, en het triggert mij om er zelf één te schrijven. Ik ben zelf copywriter, maar zou toch graag een praktisch boek of een cursus (in België) volgen. Heb jij tips?
Groetjes
Justine
Hoi Justine,
Dank voor je reactie op mijn website. Erg leuk dat je een prentenboek wilt schrijven. Boeken over prentenboeken schrijven ken ik niet. Ik weet wel dat er in Nederland cursussen voor bestaan. Niet veel, want de meeste gaan over jeugdboeken.
https://www.scriptplus.nl/cursus-prentenboek-schrijven
In Zuid-Limburg werkt Mark Janssen. Hij geeft ook een Masterclass, maar aangezien hij illustrator is, denk ik dat hij zich ook en vooral richt op de illustratiekant van het verhaal.
https://www.markjanssenshop.nl/masterclass/
Ik weet dat Tjibbe Veldkamp in het verleden cursussen gaf. Je zou hem eens kunnen vragen. Misschien weet hij ook nog wel iets in Belgie. https://www.tjibbeveldkamp.nl
In Belgie zal vast ook wat te vinden zijn, maar daar ben ik niet zo thuis.
Ik wens je vast veel succes!
Groet,
Jozua Douglas
hallo,
ik heb al een aantal jaren een idee voor een prentenboek,
zoveel losse ideeën on mijn hoofd maar ik krijg er geen heel verhaal van gemaakt.
heb je daar een tip voor? om je ideeën te centreren zodat het 1 geheel wordt?
groetjes Andrea!
Dankjewel voor je vraag. Mijn tip is: beperk het aantal ideeen. Kies het beste idee eruit en ga vanuit dat idee verder associeren. Ik laat zelf ook vaak heel leuke ideeen gaan om het verhaal aan de gang te krijgen. Veel dingen houden je verhaal ook op. Passen niet echt goed bij het centrale idee en belemmeren het om te groeien. Het fijne is dat je die ideeen later wel weer kunt gebruiken voor in een ander boek.
Wat leuk om te lezen. Bij alle punten denk ik: ja maar natuurlijk, klinkt logisch!
Dankjewel!
Fijn om te lezen, Luisa! 🙏🏻
Wat een fijne tips. Al heb ik wel nog een heleboel vragen. 🤣 Al jaren is het een droom van mij om een kinderboek te schrijven. Ik heb zelf een zoon en houd van de grote prentenboek waarbij de prenten inderdaad voor zich spreken. Maar hoe zorg je er nu voor dat je boek niet zo’n boek word waar er al duizenden van zijn? Hoe zorg je dat je verhaal uniek is? Ik heb wel een idee maar word het dan niet zo’n verhaal wat al bestaat?
Hoi Samantha,
Als ik dat eens wist… 😉 Ik denk dat je gewoon moet beginnen. Schrijf je verhaal op en wees daarna pas kritisch op jezelf. Dus eerst schrijven en dan kijken of het origineel is. Is het dat niet. Probeer erachter te komen wat het is dat niet origineel is en pas iets aan. Of begin opnieuw met een nieuw verhaal. Het hoeft niet in een keer te lukken. Bij lukten mijn eerste probeersels ook niet. Maar ik ging gewoon door tot ik dacht: He, volgens mij is dit echt origineel. Gelukkig vond de uitgever dat ook. Succes!
Dag Jozua.
Tekst kan je ook in illustratie kwijt, zodat je kan schrappen, heb ik begrepen. Als je de illustraties uitbesteedt, geef jij dan aanwijzingen hoe die eruit moeten zien? Want anders verlies je inhoud en kader? Hoe lever jij je teksten dan aan de uitgeverij? Inclusief omschrijving van de illustraties?
En nog bijkomend: is het de uitgeverij die de illustrator kiest of doe je dat zelf?
Dank je wel voor de reactie!
Hoi Stefanie,
Leuk dat je reageert. Je hebt helemaal gelijk. Als ik iets weglaat omdat het beeld dat kan vertellen zet ik dat er altijd bij in een illustratieaanwijzing. Bij een prentenboek geef ik sowieso aanwijzingen voor de illustraties, omdat die voor een groot deel het verhaal vertellen. Meestal zet ik die tussen vierkante haken en in cursief ofzo, zodat meteen duidelijk is dat die tekst niet bij het verhaal hoort.
Bij leesboeken doe ik dat veel minder omdat ik de illustrator zo veel mogelijk vrij wil laten en omdat de tekst als het goed is het hele verhaal vertelt. Soms is een stukje tekst wel onderdeel van een illustratie, bij een krantenartikel ofzo of een app-berichtje. Dan zet ik dat erbij. Ook maak ik bij leesboeken wel een document waarin ik de beschrijvingen van de karakters even samenvat. Dus alle beschrijvingen uit het hele verhaal in een kort stukje tekst, zodat de illustrator niet hoeft te zoeken en soms lever ik ook een foto mee van iemand die model heeft gestaan.
De illustrator kies ik samen met de uitgever. Soms komt de uitgever met een idee: ‘Ik vind die en die heel goed bij je verhaal passen’, maar het gebeurt ook dat ik zeg: ‘Ik zou graag met die en die werken.’ Beide kan. Uiteindelijk beslist de uitgever natuurlijk of hij de illustrator goed genoeg vindt. Het is tenslotte de uitgever die flink gaat investeren in het boek.
Succes!
Groet,
Jozua Douglas
Hartstikke leuk, ’tis een voornemen voor dit jaar! Volgens mij heb ik een leuk verhaal, en tekenen vind ik sowieso heerlijk. Ik worstel een beetje met taal: hoe simpel moet je schrijven en voor welke leeftijdsgroep is dat?
Hoi Jaap, Wat een goed voornemen! 🙂 Er bestaan geen speciale regels voor taal en leeftijdsgroep. Ik raad je aan om vooral veel boeken te lezen in de leeftijdscategorie waarvoor je wilt schrijven. Na een aantal boeken krijg je dan vanzelf een beeld van het taalniveau voor die leeftijd.
Hi Jozua,
Bedankt voor al je tips. Erg leuk om te lezen voor een newby op dit gebied.
Ik wil graag een kinderboek maken en uitgeven voor mijn zoontje. Ik ben daar al een beetje mee begonnen. Nu stuitte ik op Pumbo en las vooral lovende reacties. Heb jij er toevallig mee te maken gehad? Denk je dat het betrouwbaar zou kunnen zijn?
Wat zijn jouw gedachten hierover?
Greetz,
Jacky
Hoi Jacky,
Leuk om te horen en fijn dat je ook een boek gaat schrijven voor je zoontje. Ik ken Pumbo zelf niet en ik heb zelf ook geen ervaring met uitgeven in eigen beheer, maar als je veel enthousiaste reacties leest, zal het wel goed, zijn, denk ik. 🙂
Veel succes!
Groet,
Jozua
Hoi Jozua,
Dankjewel voor de tips.
Ik wil voor ons zoontje een boekje gaan maken over het werk van papa.
Mijn man werkt Off-shore en is steeds voor langere tijd weg.
Vind het nu al lastig om te bedenken of ik foto’s wil gebruiken of niet. En tot hoever ik in detail ga treden. Heb je daarvoor nog tips?
Groejtes Anne
Hoi Anne,
Leuk idee! Ik denk dat als je een boek voor je zoontje maakt over zijn vader, dat foto’s dan ook heel goed kunnen werken. En wat betreft de details. Probeer je in te leven in je kind. Als je schrijft, schrijf dan zoals je ook tegen hem spreekt. Ik denk dat je intuitief wel aanvoelt wat hij kan begrijpen en niet. Dit is per kind heel verschillend. Voor kinderen geldt over het algemeen: hou het concreet. Vertel stap voor stap wat papa allemaal doet op een dag. Je kunt het ook koppelen aan het dagelijks leven van het kind zelf. Op het moment dat jij wakker wordt doet papa dit. Als jij uit school thuiskomt, doet hij dat. Veel succes!
Groet,
Jozua
Wat een fijne tips geef je! Ik ben momenteel bezig met het schrijven van een boek, maar er is een zaadje in mijn hoofd geplant om een kinderboek te schrijven. Is dat boek wat je aanraadt voor beide goed te gebruiken?
Hoi Marieke, Dank voor je leuke reactie. Je bedoelt denk ik Schrijven met Effect? Dit boek is vooral goed om helder en bondig te leren schrijven. Het boek zelf is bedoeld voor zakelijke teksten, maar zelf heb ik er mijn algehele stijl mee verbeterd. Dus ik denk dat het boek sowieso goed is als je wilt schrijven, wat het ook wordt.
Groet, Jozua
Hallo Jozua, bedankt voor je tips, kan ik zeker iets mee ;-).
Mijn vraag is: ik zou een kinderprentenboek willen maken en daar echte foto’s bij willen gebruiken. Zie je dat vaker en is dat een idee?
groetjes
Janet
Hoi Janet, Leuk dat je reageert. Er zijn wel prentenboeken met foto’s, maar het zijn er niet veel. Meestal zijn het kartonnen boekjes met eerste woordjes. Ik heb eigenlijk geen idee waarom de meeste boeken getekende illustraties hebben. Misschien spreekt het kinderen meer aan? Ze houden nl. van eenvoud en heldere kleuren. Maar ik denk dat alles kan, als je het maar goed doet. Misschien kun je ook foto’s combineren met illustraties. Succes! Groet, Jozua
Wat een fijne tips, hier kan ik zeker wat mee! Heb je hier voor nog een cursus of opleiding voor gedaan of ben je gewoon gaan schrijven?
Ik zit een beetje te twijfelen wat verstandig is om te doen. Tips?
Groetjes Cynthia
Dankjewel, Cynthia. Fijn om te horen dat je er wat mee kunt. Ik heb communicatie gestudeerd en daar leerde ik bondig formuleren. Een boek waar ik tijdens mijn opleiding veel aan heb gehad is Schrijven met effect van Mariet Hermans. Het leert je actief formuleren. Voor het schrijven van kinderboekenboeken is natuurlijk wel meer nodig dan dat. Zelf leerde ik het vak door enorm veel boeken van andere schrijvers te lezen (niet een of twee, maar stapels). Als je het lastig vindt om zelfstandig te leren zijn er ook cursussen kinderboekenschrijven. Bekend is Scriptplus, waar je les krijgt van professionele kinderboekenschrijvers.
Hoi Jozua,
Fijn om even de tips van jou te mogen ontvangen.
Ik ben een bevoorrecht persoon die én een kinderboek schrijft én zelf de illustraties erbij gaat maken.
Mijn vraag is als volgt: zou je voordat je het boek naar buiten wilt brengen een kamer van koophandel nummer moeten bezitten? Of doe je dit pas als je eenmaal het boek uitgebracht hebt?
Groetjes Evelien
Dank voor je reactie op mijn website. Leuk dat je een kinderboek schrijft en zelf illustreert. Wat de regels precies zijn, weet ik niet, maar ik dacht dat je je moet inschrijven zodra je geld gaat verdienen met je boek. Maar hiervoor kun je ook bij de KvK zelf terecht. 😉
Ik weet niet hoe ik de tekeningen moet maken kan je me helpen?
Hoi Liza, Leuk dat je reageert. Als je niet zo goed bent in tekenen, kun je een tekenaar vragen, een illustrator. Ik illustreer mijn boeken ook niet zelf. Groet, Jozua
Een verhaaltje verzinnen voor mijn kleindochter is de aanleiding om van dat verhaaltje een prentenboek te maken die ikzelf heb voorzien van tekeningen en waarin mijn kleinkids ook in voorkomen. Een lang gekoesterde wens die ik eigenlijk over 2 jaar als ik met pensioen ga in vervulling wilde laten gaan. Je tips zijn heel waardevol, ik las ze achteraf maar zat er niet veel naast. Bedankt daarvoor.
Hoi Trudie, Dank voor je reactie. Wat leuk om te horen. Veel plezier met voorlezen!
Hoi ,
Wat fijn om deze tips te gebruiken. Ik ben zelf veel bezig met taal en juist in deze tijd heb ik een verhaal omtrent het virus gemaakt, om zo de hele situatie luchtig te houden bij mijn stageleerlingen die maandag eindelijk weer naar school mogen. Dit natuurlijk erg laagdrempelig en niet te zwaar voor het jonge kind. Hierbij hebben je tips zeker geholpen!
Bedankt!
Fijn om te horen, Koen! Succes!
Bedankt😁😁
Wat moet je eigenlijk doen om je tekst veilig te stellen voor je het zo naar verschillende mensen zou mailen ?
Hoi Celen,
Als je je werk naar een gerenommeerde uitgeverij stuurt mag je ervan uit gaan dat ze er vertrouwelijk mee om zullen gaan. Wil je je idee beschermen, dan kun je het als i-DEPOT vast laten leggen bij het Benelux Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BBIE). Je kunt dan aantonen dat jij het idee op een bepaalde datum al had.
Groet en succes!
Jozua
Hallo,
Zoals iedereen zegt, bijzonder goede tips!
Ook ik droom ervan om prentenboeken te maken. Bij mij gaat het schrijven minder goed af. Ik heb een grote fantasie en denk alleen in beelden. Ik kan mijn fantasie goed laten zien in beelden maar dus niet zo goed in woorden. Ik zie veel mensen hier die dat andersom hebben. Dus wat ik gaaf zou vinden is om samen te werken met een beginnende schrijver die niet van het tekenen houdt.
Ik ben 17 jaar oud en studeer aan het Media College Amsterdam Mediavormgeving. Natuurlijk kan ik wat van mezelf laten zien!
Hoi Nerys,
Dank voor je reactie! Goed idee om een schrijver te gaan zoeken. Misschien is er iemand die dit blog leest en op zoek is naar een illustrator. Je kunt ook op zoek gaan naar een schrijver via FB of via een online forum, zoals die van Schrijven Online. Maar wat ik je ook wil aanraden is om werk naar uitgevers te sturen. Als uitgevers je werk zien zitten, vragen ze je misschien zelfs wel om samen te werken met een bekende schrijver. Laat je vooral niet ontmoedigen als je afwijzende of nietszeggende reacties krijgt. Ik kreeg ze ook en ik denk dat bijna iedereen ze krijgt. Het is belangrijk om door te zetten en je altijd af te blijven vragen hoe je je werk kunt verbeteren. Vrienden of familie zijn meestal niet kritisch, uitgevers wel. Uitgevers kunnen helaas niet gedetailleerd ingaan op de verbeterpunten. Dat vond ik altijd erg jammer. Meestal haalde ik na zo’n afwijzende brief een stapel boeken uit de bibliotheek, las ze en dacht: Waarom is dit wel goed? Ik probeerde mijn werk echt kritisch te bekijken en ging daarna weer aan de slag. Je kunt in zo’n geval ook een cursus gaan volgen. Ik wens jou en alle andere zoekenden in elk geval veel succes. En geloof me, als je doorzet is veel mogelijk! 🙂
Groet, Jozua
Leuke tips!
Ik heb mijn verhaal geschreven (prentenboek). Ik heb het geschreven in word maar hoe geef je dan volgende pagina aan? Heeft u daar tips voor?
Hoi Daphne, Dankjewel! Ik schrijf het verhaal per spread (twee pagina’s naast elkaar). Meestal schrijf ik dan: Spread 1 en daaronder de tekst die daarbij hoort. Daarna Spread 2 en dan komt de tekst die daarbij hoort. En dat tot de laatste spread. Succes!
Dankjewel voor het delen van je tips, Jozua!
Ik ga eindelijk op mijn 60ste jaar een lang gekoesterde wens waarmaken en een prentenboek schrijven.
Veel directe rede in een verhaal is misschien nog een tip. Dat maakt een zin nog ‘actiever’ en bij het voorlezen kan je verschillende stemmen gebruiken.
Als voormalig kleuterleidster, merkte ik dat dat zeer aansloeg bij de kinderen.
Bedankt voor je toevoeging, Monique en succes!
Thanks voor de tips! Misschien een laatste tip is om dicht bij jezelf te blijven. Wat vind je zelf leuk om te lezen en te zien in een prentenboek. Doe daar wat mee
Dankjewel, Tirza!
Echt super bedankt voor de tips ! Ik zit in het 1ste middelbaar en ik droom er al lang over om een eigen boek te schrijven . Deze tips hebben me ontzettend geholpen ! Alleen bij de illustraties loop ik een beetje vast . Heb jij een idee hoe ik ook hier mee aan de slag kan gaan ?
Hoi Flo, Fijn om te horen dat de tips je hebben geholpen! Voor de illustraties zou je een illustrator kunnen zoeken. Ik maak ze ook niet zelf. Schrijven is mijn vak, tekenen gaat me minder goed af. Er zijn schrijvers die beide kunnen, dat is natuurlijk geweldig als dat lukt. Als je de ambitie hebt om ook te illustreren, zou je misschien een cursus kunnen volgen. Succes!
Bedankt voor de tips nu kan ik tenminste weer verder met mijn prentenboek
Beste
Ik ben 20 jaar en droom ervan om leuke prentenboeken te schrijven en deze dan (hopelijk) ook te kunnen uitgeven. Ik ben al een tijdje bezig met het verhaal van mijn allereerste prentenboek. Zelf ben ik absoluut geen tekenwonder en zou dus niet in staat zijn tekeningen bij mijn verhaal te maken. Mag je je verhaal zonder illustraties opsturen naar een uitgeverij? Wat doen zij daar dan mee? Zou ik eventueel binnenkort mijn eerste versie van mijn verhaal mogen opsturen naar u, zodat ik wat feedback en kritiek kan krijgen van iemand die ervaren is? Of hebt u andere tips hoe of van wie ik feedback zou kunnen krijgen alvorens het definitief naar een uitgeverij op te sturen?
Alvast bedankt!
Met vriendelijke groeten
Hanne
Hoi Hanne, wat leuk dat je prentenboeken wilt gaan schrijven. Je kunt een manuscript zonder illustraties naar een uitgever sturen. Dat is hoe het meestal gaat. De uitgever heeft contact met een heleboel goede illustratoren en als ze je verhaal zien zitten, zullen ze er samen met jou een uitkiezen.
Zelf beoordeel ik geen manuscripten van anderen, maar je zou eens contact op kunnen nemen met ScriptPlus. Zij beoordelen manuscripten en geven feedback. Je kunt ook op zoek naar een schrijfcoach, zoals Mireille Geus.
Wees niet teleurgesteld als je manuscript wordt afgewezen. Dat is mij ook vele malen overkomen. Meestal hebben uitgevers gelijk. Het is dan zaak om te kijken waar je jezelf kunt verbeteren en het dan nog eens te proberen.
Veel succes!
Beste,
Alvast bedankt voor de tips. Ik zou het graag ook eens willen proberen.
Zijn er programma’s waarin u werkt om het boek te schrijven? Of gewoon in Word?
Een prentenboek of een kort verhaal schrijf ik in Word. Een langer verhaal zoals een jeugdboek in Scrivener. Dat is een programma waarin je meer overzicht hebt over de grote lijnen van je verhaal.
Hoi Jozua,
Dank je voor je goede tips! Graag zou ik mij nog verder verdiepen in het schrijven van prentenboeken. Er zijn een hoop online cursussen te vinden over het schrijven van kinderboeken (LOI, NTI, NHBO), maar weet jij een goede cursus die ook expliciet in gaat op prentenboeken?
Hoi Elvira,
Ik geloof dat Scriptplus een cursus voor prentenboeken aanbiedt.
Groet,
Jozua
hoi bedankt voor de tips mijn prentenboek is af voor school ik heb een vier
Hallo Jozua,
Hartelijk dank voor deze tips! Leuk dat ik ze tegen kom nadat we hier de kusjeskrokodil gelezen hebben.
Ik heb een vraagje over de vormgeving…
Ik kan helaas zelf niet goed illustreren. Om mijn verhaal te testen lees ik het uiteraard voor aan kinderen.
Het helpt ze enorm als er wat plaatjes bij zitten, dus werk ik met foto’s en tekeningen die ik van internet haal. Het verhaal komt zo veel meer tot leven. Zou jij het met of zonder deze afbeeldingen bij een uitgeverij aanbieden?
Alvast dank voor je reactie! Hartelijke groeten, Wendy
Hallo Wendy, Leuk van je te horen. Ik zou het absoluut zonder illustraties of foto’s bij een uitgeverij aanbieden. Uitgevers krijgen verhalen altijd zonder illustraties, dus dat zijn ze gewend. 🙂
Hallo,
Bedankt voor de goede tips! ik had alleen nog een klein vraagje over de aantal woorden per bladzijde in je boek, wat is echt de max.? ik ben nu aan het schrijven en het grootste aantal woorden dat ik tot nu toe heb op een pagina is 100.. te veel of kan het er nog mee door?
Hoi Miriam,
Bedoel je bladzijde of spread? Een spread is een dubbele pagina. In mijn nieuwste prentenboek zit ik aan max 78 per spread. Als ik er echt 100 nodig had, zou ik het doen. Maar liefst niet op elke spread. Het hangt ook een beetje af van het soort illustraties dat je wilt. Meer tekst betekent minder illustraties. En tot slot is het ook goed te kijken naar de beoogde doelgroep. Schrijf je een boek voor peuters en jonge kleuters (3 tot 4 jaar) dan gebruik je minder woorden dan bij wat oudere kleuters van 5 en 6 jaar. Het belangrijkste is dat je een goed verhaal hebt. Een paar woordjes meer of minder lijkt me dan geen probleem.
Groet,
Jozua
Bedankt voor alle fijne woorden. Om over te stappen van blogger naar prentenboekenschrijver is toch echt een totaal ander vak. Heel verhelderend ! liefs vanuit Rotterdam
Hoi Jozua
Bedankt voor je goeie tips.
Ik heb een poppentheater en probeer altijd bij elke voorstelling een prentenboekje te maken op geheel eigen autodidactische wijze als begeleiding van de voorstelling.
Jonge kinderen vinden het fijn om een verhaal vaker te horen en zien.
Ik maak tegelijkertijd met het boekje ook de voorstelling.
Ik ga het eens goed gestructureerd nakijken.
Komt de kwaliteit ten goede.
Het is tegenwoordig te duur om een dramaturg regisseur te hebben.
Dus bij deze bedankt.
Alda Loeffen
Leuk om te horen Alda! Succes!
Heel zinvolle tips, merci!
Dag Jozua,
Dank voor je negen tips! Een tip die ik zou willen toevoegen:
In een goed prentenboek vullen tekst en beeld elkaar aan -ze kunnen elkaar zelfs tegenspreken- .Er moet spanning’ zijn tussen wat je ziet en leest. Een prentenboek waarin tekst en beeld hetzelfde vertellen is saai.
Bedankt voor je reactie. Dat is zeker een goede!
Leuk en handig om te weten. Dank je Jozua!
Dankje voor de tips ik ben er een stuk verder mee gekomen
Wat een handige tips. Volgens mij is herhaling in een verhaal ook heel belangrijk. Daar leren peuters ook zoveel van…..
Succes met schrijven
Dankje, Bloem. Je hebt gelijk. Herhaling is de kracht van een goed prentenboek!
Interessant artikel!
Misschien een tiende tip. Hoe zit het met namen in prentenboeken? Klopt het dat uitgevers geen fan zijn van namen op -ie? Gebruik je best gewone namen zoals Bas, de beer of mag je ook namen verzinnen zoals Liefje, het kuiken?
Bedankt voor je reactie Francky. Ik heb eerlijk gezegd geen idee of namen op -ie wel of niet populair zijn onder uitgevers. Wat mij betreft zijn alle namen goed, als ze maar niet te moeilijk zijn. Ik kies vaak voor eenlettergrepige namen. Maar dat is geen must hoor, er zijn genoeg namen met meerdere lettergrepen. Draakje Donatius, bijvoorbeeld. De Gruffalo is ook een bekende, al is dat strikt genomen geen naam. Billy de Kip. Het gaat vooral om hoe het klinkt — het moet lekker bekken, grappig zijn of tot de verbeelding spreken. Liefje, het kuiken klinkt niet zo goed, vind ik zelf. Lief kuiken, klinkt dan al beter.
Bedankt Jozua
In ieder geval ben ik met de tips al goed vooruit geholpen!
Bedankt voor je reactie. Leuk om te horen!