Hoe geef je je verhaal een goede structuur? Bij Pixar weten ze precies hoe dat moet. In dit blog een analyse van Ratatouille, een van mijn favoriete films.
Meer weten over kinderboeken schrijven? Lees ook de blogs: Hoe schrijf je een kinderboek? En Hoe schrijf je een prentenboek?
Dit blog bevat affiliate-links. Dat betekent dat ik een kleine vergoeding krijg als je iets koopt via de links op deze pagina.
Ratatouille is een van mijn lievelingsfilms. Het zijn niet alleen de fantasie en de humor die dit verhaal tot een klassieker maken, ook de structuur is ijzersterk. In dit blog analyseer ik de film volgens Christopher Voglers Mythic Structure for Writers. Of ook wel de 12 stappen voor goede storytelling
Laat me allereerst opmerken dat het onmogelijk is een verhaal exact in 12 stappen op te delen. Een goed verhaal is geen invuloefening. Sommige stappen overlappen elkaar en soms is er sprake van een herhaling of worden stappen samengevoegd. Wat ik met deze analyse wil laten zien is dat bijna alle elementen uit de mythische structuur een plaats krijgen in dit verhaal. Het is aan de schrijvers om te spelen met de regels en ze op een eigen en originele manier toe te passen.
We ontmoeten de held in zijn alledaagse bestaan. Er sluimert een onvrede. Hij ervaart stress, dingen lopen niet zoals ze moeten. Hij heeft dromen en ambities, maar vooralsnog is zijn leven saai, incompleet en voorspelbaar.
Remy is een rat met ambities. Hij wil graag de lekkerste gerechten koken. Hij wil net als mensen creëren in plaats van alleen maar overleven, zoals ratten doen. Hiermee komt hij in conflict met zijn vader die niets van mensen moet hebben. Ze zijn slecht en koken vindt hij onzin.
Er gebeurt iets waardoor de held wordt wakker geschud. Hij moet in beweging komen.
Remy steelt uit de keuken en wordt ontdekt. De hele rattenkolonie komt in gevaar. Ze moeten vluchten. Remy weet het boek van topkok Gusteau mee te nemen, maar raakt zijn familie kwijt in het riool.
De held durft het avontuur niet aan of zijn omgeving houdt hem tegen. Hij ervaart een dilemma of ontkent simpelweg het probleem.
Remy ziet het niet meer zitten. Hij weet niet wat hij moet doen. Hij voelt zich eenzaam en verlaten. En wacht af.
De held ontmoet iemand die hem op weg helpt. Een meester die hem aanmoedigt, onderwijst en traint. Dit verandert zijn inzicht. Hij besluit het avontuur aan te gaan.
Een imaginaire Gusteau uit het kookboek waar hij zich aan vast had geklampt, roept hem op om zijn droom na te jagen (Opnieuw een oproep tot avontuur). Als je honger hebt, ga dan naar boven, maant Gusteau. ‘If you focus op what’s left behind you will never see what lies ahead.’ Eerst wil hij niet, (Weerstand en weigering) maar dan besluit hij toch naar boven te klimmen en ontdekt hij dat hij in Parijs is, onder het restaurant van de inmiddels overleden Gusteau. Remy ziet door het dakraam dat de afvaljongen de soep verpest. Gusteau moedigt hem aan er wat aan te gaan doen.
De held doorstaat de eerste testen en stapt over de drempel naar een nieuwe wereld.
Remy gaat naar binnen en redt de soep. Hiermee gaat hij de drempel over naar een Nieuwe Wereld.
In de nieuwe wereld gelden andere wetten. Hij ontmoet zijn bondgenoten en leert zijn vijanden kennen. Er volgt een aantal beproevingen.
De soep is een regelrecht succes in het restaurant. Iedereen wil hem proeven. In de keuken denken ze dat afvaljongen Linguini de soep zo gemaakt heeft. Chefkok Skinner heeft argwaan hij daagt Linguini uit de soep nog eens te maken. Remy wordt gevangen. Linguini moet hem afmaken, want ratten horen niet in de keuken. Als hij de rat wegbrengt ontdekt hij dat hij dat Remy niet zomaar een rat is, deze rat kan koken. Ze besluiten samen te werken. Remy bestuurt Linguini door onder de koksmuts aan zijn haren te trekken en samen kunnen ze de lekkerste gerechten koken. Samen vieren ze een aantal grote successen.
De held onderzoekt zichzelf en ontdekt onvermoede kanten. Hij moet laten zien dat hij werkelijk gecommitteerd is.
Remy vindt zijn familie terug. Zijn vader moet nog steeds niets van mensen hebben en vindt het belachelijk dat Remy zich met hen inlaat. Remy staat voor een dilemma: kiest hij voor zijn familie of voor Linguini?
De held staat oog in oog met zijn grootste angst. Hij ziet de dood onder ogen en ervaart een diepe crisis.
Ondertussen bloeit er een romance tussen Linguini en kok Nicole. Linguini heeft weinig oog voor Remy. Remy voelt zich eenzaam en besluit eten te stelen.
De held gaat de strijd aan met zijn tegenstander. Hij moet de draak doden, de schat veroveren of de princes bevrijden. Soms moet hij een dolksteek uitdelen, of krijgt hij zelf een mes in zijn rug.
Hij gaat in het kantoor van Skinner op zoek naar de sleutel van de voorraadkast en ontdekt dat Linguini de rechtmatige erfgenaam is van Gusteau. Skinner heeft dit geheim proberen te houden, want als er geen erfgenaam zou opdagen binnen de gestelde termijn, werd hij de nieuwe eigenaar. Remy neemt het bewijs mee, maar wordt achtervolgd door Skinner. Dit is een cruciaal kantelpunt in de film. Door Remy’s heldendaad maakt hij een eind aan de macht van Skinner. Hij doodt zijn carriere. Maar bovenal doodt hij zijn gekwetste ego en besluit hij ondanks het verraad van Linguini om hem toch te helpen.
De held is geslaagd in zijn missie, maar het gevaar is nog niet geweken. De weg terug is gevaarlijk, bovendien is zijn tegenstander nog niet definitief verslagen. Dit is het moment van de klassieke achtervolging.
Remy wordt achtervolgd door Skinner. Hij weet te ontkomen en overwint. Remy is de nieuwe eigenaar van het restaurant.
De tegenstander doet nog een laatste grote aanval. De held vecht terug, is hij bereid om voor zijn zaak te sterven?
Het succes stijgt Linguini naar het hoofd. Hij wil niet alleen maar naar Remy luisteren. Zijn geliefde Nicole kan ook koken. Er ontstaat een breuk in het pact tussen Remy en Linguini. Linguini wil nu zelf controle hebben en niet de hele tijd bestuurd worden door een rat. Remy is boos, hij laat zijn hele familie toe in de voorraadkast. Juist als Linguini het wil goed maken, ontdekt hij de rattenkolonie in de voorraadkast. Hij is woedend en veegt alle ratten de deur uit. Remy’s vader krijgt gelijk. Ratten zijn niet welkom in de mensenwereld. Dan wordt Remy gevangen door Skinner. Linguini staat nu voor de uitdaging om helemaal zelf voor de grote criticus Anton Ego te koken. Hij is radeloos en weet niet wat te doen. (Beide helden sterven.)
Remy ontsnapt en keert terug. Linguini besluit Remy de credits te geven en introduceert de rat bij de koks. (Linguini laat zijn ego los, verzoent zich met Remy.) Het team van koks is verslagen. Een rat als kok, dat kan niet. Remy en Linguini staan er alleen voor. Dan komt de familie van Remy te hulp. Samen koken ze een maal voor Anton Ego.
(Merk op dat hier sprake is van verschillende tegenstanders die verslagen moeten worden: Skinner, de boosaardige kok die Remy gevangen neemt; de twee ego’s van Remy en Linguini; en criticus Anton Ego. De dood en wederopstanding is hier vooral symbolisch. De relatie van Remy en Linguini wordt op de proef gesteld. Worden zij gelouterd? Of delven ze het onderspit?)
De held komt terug met het elixer, het verworven inzicht, de schat, de prinses.
Het is een doorslaand succes, Anton Ego schrijft een lovende en ontroerende recensie. Toch moet het restaurant sluiten. De inspecteur heeft de ratten in het restaurant ontdekt. Samen met Remy opent Linguini een nieuw restaurant. Anton Ego is voortaan een vaste gast.
Reacties (1)
Wat een goede analyse! Ik was al heel enthousiast over het verhaal en de film. Heb al een behoorlijke collectie aangelegd. Maar na jouw blog is dat alleen nog maar verdubbeld. Ook vanuit meervoudige intelligentie (didactische theorie) is het verhaal zeer interessant.